Wat is asbest?

Asbest is een verzamelnaam voor een groep mineralen, het is dus een natuurlijk product. Asbest bestaat uit hele kleine vezels, zo klein dat ze met het blote oog niet te zien zijn. In het verleden werd Asbest verwerkt tot een grote variatie aan producten. Asbest kan voorkomen in bijvoorbeeld daken, golfplaten, schoorstenen en kozijnen. Men schat dat er in Nederland zo’n 3.500 asbestbevattende producten zijn.

Video: wat is asbest?

Asbesthoudende materialen zijn veel gebruikt in gebouwen en woningen. Asbest heeft lang bekend gestaan om een aantal goede eigenschappen: het is sterk, slijtvast, bestand tegen vocht en hoge temperaturen. Bovendien was het goedkoop. Tot in de jaren 80 was asbest een populair middel om bijvoorbeeld gebouwen op goedkope wijze te isoleren. Het gebruik van asbest is sinds 1993 verboden omdat de asbestvezels bij inademing voor gezondheidsklachten kunnen zorgen.

Is asbest gevaarlijk?

Later werd namelijk algemeen bekend dat asbest grote risico’s voor de gezondheid met zich mee kan brengen. Blootstelling aan asbest kan ernstige gevolgen hebben voor uw gezondheid. Zolang asbest vast zit in ander materiaal is er weinig aan de hand. Maar zodra de vezels vrijkomen, bijvoorbeeld bij een verbouwing of in dit geval een brand, wordt het een probleem. De vezels kunnen zich in de luchtwegen en longen gaan nestelen wat kan leiden tot ernstige ziektes als longkanker, longvlies-kanker of stoflong.

U vindt hier een overzicht van een aantal veel voorkomende plekken in huis die asbest kunnen bevatten.

Soorten asbest

Er bestaan verschillende soorten asbestmineralen. De soorten asbest die in Neder-land veelal zijn toegepast, zijn:

• chrysotiel/wit asbest (ruim 90%)
• crocidoliet/blauw asbest
• amosiet/bruin asbest (samen 10%)

Alleen aan de kleur van het ruwe asbest kan gezien worden tot welke soort het be-hoort. Na verwerking van het materiaal kan dat niet meer. Alleen laboratoriumanalyse kan dan nog uitsluitsel geven.

Hechtgebonden en niet-hechtgebonden asbest

Asbest kan worden onderverdeeld in hechtgebonden en niet-hechtgebonden asbest. Bij hechtgebonden asbest zijn de asbestvezels gebruikt ter versterking van een ander materiaal, bijvoorbeeld cement of lijm. Hechtgebonden asbest is de meest voorkomende vorm en kan zowel binnenshuis als buitenshuis gebruikt zijn. Golfplaten en buizen zijn een goed voorbeeld van een hechtgebonden asbestsoort, maar ook lijm of kit waarin asbest is verwerkt valt hieronder.

Niet-hechtgebonden asbest is niet ingesloten in een ander materiaal. Deze vorm van asbest is dan ook gevaarlijker dan hechtgebonden asbest omdat de vezels gemakkelijker verspreid kunnen worden omdat de vezels niet of nauwelijks verankerd zijn in een bindmiddel. Voorbeelden van niet-hechtgebonden asbest zijn onder andere isolatiemateriaal en spuitasbest.

Asbestwetgeving

De wet- en regelgeving op het gebied van asbest heeft zich in de loop der jaren flink ontwikkeld. Dit is ontstaan vanuit de wens om de productie van asbesthoudende materialen tegen te gaan, om vervolgens het gebruik hiervan zoveel mogelijk te beperken. Er zijn zowel op nationaal als Europees niveau afspraken gemaakt over het gebruik en verwijderen hiervan, om hier op de juiste manier mee om te gaan. Met name het verwijderen van asbest vraagt om voldoende nauwkeurigheid en deskundigheid, om te voorkomen dat de vezels direct in het milieu terechtkomen.

Het Asbestbesluit 1978 was het eerste grote besluit, waarin men afsprak om het niet langer toe te staan binnen de productie van bijvoorbeeld golfplaten gebruik te maken van de asbestvezels. Het Asbestbesluit uit 1978 kreeg in 1983 navolging, toen men besloot de Warenwet toe te passen. Dit hield in dat het niet langer werd toegestaan om producten met asbest te produceren, indien deze onder de Warenwet vielen. Dit betekende dat er een groot aantal extra alternatieven gezocht diende te worden, bijvoorbeeld met het oog op verf, lijm en kit.

In het Asbestbesluit Europa 1988 werd de regelgeving zoals die Europees in 1983 was afgesproken ook in Nederland van kracht. Het betekende onder andere dat er meer grondstoffen verboden werden, waardoor het lastiger werd om de asbestvezels toe te passen in de verschillende producten. Bovendien werd er een meldingsplicht ingesteld, die ervoor zorgde dat er meer transparant met de vezels gewerkt kon worden.
In 1993 richtte de wet- en regelgeving op het gebied van asbest zich voor het eerst op het verwijderen hiervan. Dit dient volgens de juiste richtlijnen te gebeuren, om te voorkomen dat de vezels in het milieu terechtkomen en deze daar schade kunnen veroorzaken.

Samengevat: Particulieren en bedrijven mogen asbest niet (her)gebruiken, bewaren, verkopen, importeren, weggeven, opnieuw toepassen en bewerken.

Asbest verwijderen

Het niet zorgvuldig omgaan en verwijderen van asbest kan grote gevolgen hebben voor de uitvoerende persoon alsmede voor de gehele omgeving. Voor u asbest kan laten verwijderen dient u in eerste instantie een asbestinventarisatie uit te laten voeren. Heeft u een asbestinventarisatie laten doen en blijkt daaruit dat u asbest heeft die u niet zelf mag verwijderen. Dan dient u de asbest te laten verwijderen door een ge-certificeerd saneringsbedrijf. Het niet zorgvuldig omgaan en verwijderen van asbest kan grote gevolgen hebben voor de uitvoerende persoon alsmede voor de gehele omgeving.